Opkoopregelingen, wat achtergrond

Opkoopregeling is in de huidige politiek een veel voorkomend woord. Eentje dat telkens weer terugkomt, als er weer over de stikstofcrisis gesproken wordt. Maar wat is dat nu eigenlijk die uitkoopregeling? Of, zoals minister Van Der Wal het noemt, een “woest aantrekkelijke bod van de overheid”?

Het is een regeling die opgetuigd is om veelal agrarische bedrijven, die zeer dichtbij of in Natura 2000 gebieden liggen, de zogenaamde Piekbelasters, op te kopen, om op deze manier de depositie op de Natura 2000 gebieden te verminderen. 

We kunnen hierbij verschillende regelingen onderscheiden. Zo zijn er de Landelijke beëindigingsregeling veehouderijlocaties (LBV en LBV+) en de Maatregelen Gerichte Aankoop veehouderijen(MGA). De eerste regeling is onlangs goed gekeurd door Brussel omwille van de staatssteun. 

Er zijn al verschillende scenario's voorbij gekomen over hoe dit eruit moet gaan zien, maar er is nog niet veel concreet.

Wie zijn dan de zogenaamde piekbelasters? Dat is eigenlijk ook nog niet geheel duidelijk. Volgens een recentelijke validatie studie van het ministerie van Natuur &Stikstof heeft men het nu over bedrijven die 300 tot 500 meter van een Natura 2000 gebied liggen. Maar dan vallen er maar enkele honderden bedrijven onder deze criteria en niet zoals men wil richting de 3000. Binnenkort zou er een website moeten komen waar u op basis van postcode en andere vragen eenvoudig kunt nagaan of u tot de groep Piekbelasters behoort.

Hoe komen we dan van enkele honderden bedrijven tot 3000? Moet de rest dan op basis van vrijwilligheid komen of gaat het in het uiterste geval tot dwang komen door middel van onteigening? Onteigening wil men natuurlijk voorkomen, niet in de laatste plaats omdat dit jarenlange procedures tot gevolg kan hebben.

Men wenst ook met deze uitkoopregeling ruimte te creëren om PAS melders te kunnen legaliseren. Al is het niet duidelijk of Brussel hiermee akkoord zal gaan of dat de gecreëerde ruimte eerst weer naar de natuur moet, om onder de kritische depositiewaarde van dat Natura 2000 gebied te komen.

Er lijkt onder veel agrarische ondernemers nog niet veel animo te zijn om zich te laten uitkopen. Wellicht komt dit doordat de ondernemers niet veel perspectief en waardering geboden wordt, in de scenario’s die tot nu toe voorbij zijn gekomen. Ook het opgeven van het beroepsrecht lijkt een brug te ver.